PETRONELLA OORTMAN
Ημερομηνίες διεξαγωγής: 26/05/2011 ... 26/06/2011
Κατερίνα Ζαχαροπούλου
PETRONELLA OORTMAN
8 Βιντεοτοιχογραφίες και 1 εγκατάσταση
Λουτρά ο Παράδεισος (Μπέη Χαμάμ)
Διάρκεια έκθεσης: 26.05 – 26.06.2011
Ωράριο λειτουργίας: Τρίτη-Παρασκευή 19:00-22:00 | Σάββατο-Κυριακή: 10:00-14:30 | Δευτέρα κλειστά
Eγκαίνια: Πέμπτη 26.05.2011
Ώρα: 20:00-22:00
Το έργο της Κατερίνας Ζαχαροπούλου, Petronella Oortman, είναι μια σπονδυλωτή οπτική αφήγηση σκηνών από τη ζωή μιας γυναίκας που λαμβάνουν χώρα σε ένα κατασκευασμένο οικιακό περιβάλλον. Αντλώντας την αρχική τους αναφορά από το αυθεντικό Κουκλόσπιτο της Petronella Oortman, έργο του 1690 που εκτίθεται στο Rijksmuseum του ʼμστερνταμ, τα σκηνοθετημένα οικιακά σκηνικά της Κατερίνας Ζαχαροπούλου συντίθενται από ένα ετερόκλητο σύνολο προσωπικών ενθυμημάτων, φωτογραφιών και διακοσμητικών αντικειμένων. Αποσπώμενα από το αρχικό τους πλαίσιο αναφοράς μετατρέπονται σε δομικά στοιχεία σύνθεσης του περίκλειστου σκηνικού περιβάλλοντος που αιωρείται ανάμεσα στην πραγματικότητα και το παραμύθι, το όνειρο και τον εφιάλτη. Εκεί μέσα εκτυλίσσονται μοναχικές δράσεις, ψυχικές και συναισθηματικές διεργασίες (ανάγνωση, βηματισμός, καθάρισμα, αναμονή, αναπόληση, κόψιμο νυχιών, γράψιμο). Η συμπεριφορά της άλλοτε διακρίνεται από μία διάθεση ήρεμης ενδοσκόπησης και άλλοτε κινείται στα όρια της εμμονής και της ψυχικής διαταραχής.
Το έργο σχεδιάστηκε με τη μορφή της in situ εγκατάστασης, διαμορφώθηκε ειδικά για τους χώρους των Λουτρών ο Παράδεισος. Οι βιντεοσκοπημένες performances που λαμβάνουν χώρα στα δωμάτια ενσωματώνονται στα αρχιτεκτονικά μέλη του οθωμανικού μνημείου ως μία επανεπένδυση της μνήμης του χώρου, ορίζοντας μια διαδρομή χωρίς λογική αλληλουχία ανάμεσα σε πράξεις, χειρονομίες, στάσεις και συμπεριφορές που ορίζουν τη συγκρότηση της έμφυλης υποκειμενικότητας. Η καλλιτέχνιδα επιλέγει τη μεταμφίεση ως μέσο οικειοποίησης και εκδραμάτισης των ρόλων που βιώνει. Το έργο της Ζαχαροπούλου χρησιμοποιεί με δομικό τρόπο τα στοιχεία του οικιακού περιβάλλοντος στη διεργασία της υποκειμενοποίησης: το σπίτι «φτιάχνει» την ένοικό του στον ίδιο βαθμό που εκείνη το κατασκευάζει.
Πρόκειται για μία άλλης τάξης, συμπληρωματική, αθέατη σε μεγάλο βαθμό και ελάχιστα τεκμηριωμένη στην επίσημη ιστορική αφήγηση, συλλεκτική διαδικασία: πλάι στις μεγάλες ιδιωτικές συλλογές ανδρών αριστοκρατών, ηγεμόνων και αστών, παρεισφρέει ένα ετερόκλητο σύνολο από υποτιμημένες, φτηνές μινιατούρες, εξορισμένες στο πεδίο της λαϊκής αισθητικής, του κακού γούστου και της μαζικής αναπαραγωγής τις οποίες όμως η Ζαχαροπούλου αποκαθιστά με τον ανατρεπτικό χειρισμό της: αντιστρέφοντας την κλίμακά τους προσδίδει σ’ αυτόν τον μικρόκοσμο μνημειακές διαστάσεις αποκαλύπτοντας τον καθοριστικό τους ρόλο στη διαμόρφωση του ψυχισμού και της καλλιτεχνικής δημιουργίας:
Ανοίγω το Ντουλάπι και παίρνω τα μικρά, τα μεγαλώνω με τη φαντασία, τα ελευθερώνω από τη δέσμευση του «σουβενίρ», φωτίζω τις φράσεις που κοιμούνται και επιθυμώ να δικαιώσω την πράξη της «ιδιωτικής συλλογής» σαν πράξη απολύτως αναγκαία δίπλα στις «μεγάλες συλλογές» του σύγχρονου κόσμου. Δεν αρχειοθετώ ούτε θέλω να διδάξω, δεν σκοπεύω να προσθέσω τίποτε στην έννοια του έργου τέχνης, δεν δουλεύω μέσα στο εργαστήριο, αλλά Σπίτι, εκεί που συμβαίνουν όλα, ενώ συζώ με την ανάγκη να ισορροπώ το καθημερινό με το φαντασιακό. Χωρίς αυτό παρηγοριά και τέχνη δεν υπάρχει.
Το έργο της Κατερίνας Ζαχαροπούλου “Petronella Oortman” διερευνά ζητήματα που άπτονται στον πυρήνα του προβληματισμού που θέτει το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης τόσο σε εκθεσιακό όσο και σε θεωρητικό επίπεδο, όπως η συγκρότηση των έμφυλων ταυτοτήτων, η σχέση ιδιωτικού και δημόσιου πεδίου και ο ρόλος της μνήμης –προσωπικής και συλλογικής- στην καλλιτεχνική πράξη. Η εγκατάσταση του έργου της στα Λουτρά ο Παράδεισος – Μπέη Χαμάμ υλοποιείται με την ευγενική παραχώρηση του μνημείου από την 9η Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.
Επιμέλεια: Συραγώ Τσιάρα, Διευθύντρια ΚΣΤΘ
Παραγωγή: Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης
Με τη σύμπραξη της 9ης Εφορείας Bυζαντινών Αρχαιοτήτων
Χορηγός επικοινωνίας: ελculture.gr